Yönlendirme Tablosu (Routing Table), yönlendiriciye (router) bir paket geldiğinde, yönlendiricinin o paketi nereye yönlendirmesi gerektiğine dair rotaları içeren tablodur.
Rotalar bu tablo içinde hiyerarşik bir düzende tutulurlar. Hiyerarşinin kolayca sağlanabilmesi için rotalar iki çeşittir. 1. Seviye (Level 1) ve 2. Seviye (Level 2) rotalar.
- 1. Seviye Rotalar
1. seviye rotaları; varsayılan (default), özetlenmiş birleşik ağ(supernet) , ağ (network) rotaları ve anne (parent) rotalar oluşturur. Bunlardan anne rota dışındakiler nihai (ultimate) rotadır, yani bu rotalar bir çıkış arabirimi (exit interface) veya bir sonraki yönlediricinin İnternet Protokolü adresi (next-hop IP address) gösterir. Anne rotalar ise, herhangi bir çıkış arabirimi veya IP adresi göstermez; bu rotaların altında 2. Seviye rotalar olarak adlandırılan çocuk (child) rotalar bulunmaktadır.
- 2. Seviye Rotalar
2. seviye rotalar, çocuk rotalar olup bu rotalar da nihai rotalardır, yani bir çıkış arabirimi veya bir IP adresi gösterirler. Bu rotalar, altında bulundukları anne rotanın alt ağlara (subnet) bölünmüş halleridir.
Paket Yönlendirmede Yönlendiricinin İzlediği Adımlar
Yönlendiricinin yönlendirme yaparken herhangi bir adımda gözettiği önemli bir husus şudur: Eğer hedefle eşleşen birden fazla rota varsa, yönlendirici en iyi eşleşmeye (best match) bakar. Hedef adresle soldan başlayarak en fazla ortak sayıda bit’e sahip olan adres, en iyi eşleşmedir. Soldan bitlere bakılırken, rotanın alt ağ maskesinin (subnet mask) kapsadığı bitler göz önüne alınır.
- Yönlendirici öncelikle, varsayılan rotalar hariç 1. seviye rotalara bakar. Eğer en iyi eşleşme özetlenmiş birleşik ağ rotalarında veya ağ rotalarında bulunursa, bu rotaların gösterdiği hedefe paketi gönderir. Eğer en iyi eşleşme bir anne rotadaysa ikinci adıma geçilir.
- Yönlendirici anne rotanın çocuklarına bakar, yine en iyi eşleşmeyi arar, bulduğu takdirde o rotanın gösterdiği hedefe paket gönderilir.
- İkinci adımdan sonra hala bir eşleşme bulunamamışsa yönlendiricinin classful (sınıfsal) veya classless (sınıfsız) çalışmasına göre iki farklı işlem uygulanır. Eğer yönlendirici classful çalışıyorsa, paket hiçbir yere yönlendirilmez, düşürülür. Eğer yönlendirici classless çalışıyorsa, dördüncü adıma geçilir.
- Yönlendirici, tekrar 1. seviye rotalara bakar, bu sefer daha önce bulduğu eşleşme kadar iyi olmayan eşleşmeleri arar, eğer bir anne rotaya denk gelirse 2. adıma geçilir, eğer bir birleşik ağ veya ağ rotasıysa 1. adıma geçilir.
- Varsayılan rota haricinde hiçbir eşleşme bulunamadıysa, yönlendirici, varsayılan rotanın gösterdiği adrese paketi gönderir.
- Hiçbir eşleşme bulunamadıysa ve bir varsayılan rota da yoksa, yönlendirici paketi iletmez, düşürür.
Eğer yönlendiricinin bu adımlar sonucunda bulduğu rota, sonraki yönlendiricinin IP adresini gösteriyorsa, yönlendirici o IP adresine nereden ulaşacağını bulmak için, yönlendirme tablosunda tekrar bir arama yapar. Bu arama sonucunda bir çıkış arabirimi bulup, o arabiriminden paketi yönlendirir. Buna yinelemeli arama (recursive look-up) denir.
Classful ve Classless Yönlendirme
Yönlendiriciler classful veya classless olarak iki farklı durumda çalışabilirler.
Classful Yönlendirme
Eğer bir yönlendirici bu durumda çalışıyorsa, en iyi eşleşme olarak bulduğu bir anne rotanın çocuklarında eşleşme yakalayamazsa, paketi düşürür. Çünkü classful çalışma mantığına göre, bir anne rota, alt ağ maskesinde kapsadığı tüm alt ağları kendi içinde barındırmak zorundadır, bu alt ağlar başka hiçbir yerde bulunamaz. Bu sebeple yönlendirici, o rotanın kaydını görmediği anda, o rotanın aslında hiç var olmadığını düşünerek hareket eder ve paketi düşürür.
Classless Yönlendirme
Classless çalışma mantığında, aynı ağın alt parçaları farklı yerlerde bulunup farklı yerlerde tanımlanabilirler. Bu sebeple yönlendirici, eşleşmeyi bulduğu anne rota altında çocuk rotalardan eşleşme bulamasa bile, aradığı rotanın farklı bir yerde bulunabilmesi ihtimalinden dolayı rotayı aramaya devam eder.
Yönlendirme Tablosundan Görülebilecek Bilgiler
Router#sh ip route komutuyla yönlendirme tablosunun içeriğini ulaşılabilir. Bu komuttan sonra tabloda görülebilecek bazı bilgiler vardır.
Yönlendirme Tipi: Nihai rotaların her birinin sol tarafında, bir veya bir kaç karakterle temsil edilen yönlendirme tipi bulunur. Bu karakter, rotanın statik bir rota mı yoksa dinamik bir rota mı olduğu hakkında, rota eğer dinamikse, kulalndığı protokol hakkında bilgiler verir. Her karakterin neye karşılık geldiği, tablonun üst tarafında çıkan yönergeden kontrol edilebilir.
Süre: Sadece dinamik rotalarda gözükür, dinamik bir şekilde öğrenilen rotanın ne kadar süredir aktif olduğu bilgisini verir.
Yönetimsel Uzaklık (Administrative Distance): Sadece dinamik rotalarda gözüken parantez içindeki bilginin ilk kısmıdır. Farklı dinamik yönlendirme protokollerinin arasında, yönlendiricinin öncelikli seçim yapmasına yarar. Düşük uzaklıklar, yüksek önceliğe sahiptir. Statik rotalarda, ve bağlı (connected) ağlarda bu bilgi gözükmez, ancak yine de bu rotalar için de ilgili uzaklıklar mevcuttur.
Metrik (Metric): Sadece dinamik rotalar gözüken parantez içindeki bilginin ikinci kısmıdır. Dinamik yönlendirme protokolleri, bu bilgiyi kullanarak, hedefe mevcut olan olası tüm yollardan en iyisini seçerler.
Kaynak Yönlendirici: Dinamik rotaların, hangi yönlendiriciden alındığını gösteren bilgidir. “via” kelimesinden sonra gelen IP adresi, rotanın öğrenildiği yönlendiricinin, rotayı gönderiği arayüzünün IP adresidir.
Yönlendirilecek Adres: Dinamik rotalarda, en sonda bulunan arayüz, o rotayı yönlendirmede kullanılacak arayüzdür. Şayet, rota statik ise, rota ya bir arayüz belirtiyor, ya da sonraki yönlendiricinin IP adresini gösteriyor olmalıdır. Eğer arayüz belirtiyorsa, yine en sonda bulunan arayüz, yönlendirmede kullanılacak arayüzdür. Ancak sonraki yönlendiricinin IP adresi gösteriliyorsa, bu IP “via” kelimesinden sonra gelen IP’dir. Dinamik rotalar, kaynak yönlendiricisi ile karıştırılmamalıdır.