Voice Over Internet Protocol (VOIP), internet protokolü üzerinden ses iletimi anlamına gelmektedir. VOIP internet alt yapısını kullanarak telefon görüşmesi yapabilmeyi ve faks çekebilmeyi sağlayan, son yıllarda kullanımı hızla artan bir haberleşme teknolojisidir. Ses veya görüşmenin VOIP cihazları sayesinde sıkıştırılarak eş zamanlı olarak hedef noktaya kadar internet üzerinden veri olarak gönderilmesi, hedef noktada sıkıştırılmış (compress) olarak gelen sesin sağlıklı ve eş zamanlı olarak açılarak (decompress) görüşmenin yapılmasını sağlayan protokollerin bütünüdür. Ses iletişimine yeni bir boyut getiren VOIP teknolojisini kullanan IP telefonlar, farklı bir telefon santrali kullanılmasına gerek kalmadan mevcut internet ağını kullanan cihazlardır. IP telefonlar AVVID (Architecture for Voice, Video and Integrated Data) yani Ses, Video ve Entegre Veri Mimarisi’nin bir ürünüdür ve ses, video alışverişini sağlayan telefonlardır. Bu cihazlar getirdikleri yenilikler ile birlikte birçok avantaj sunmaktadır.
VOIP Kullanmanın Avantajları
- VOIP teknolojisi gelişmeden önce kullanılan ses ağlarındaki ses kalitesi, VOIP ile uluslararası mesefalerde veya uzak mesafelerde aynı şekliyle ile korunur.
- Veri ağı üzerinde çalışması nedeniyle, aynı kabloyla hem internet hem de IP telefonlar kullanılabilir.
- IP ağları, telefon şebekelerine kıyasla daha verimli bant genişliği sağlar. VOIP ile yeni ses kodlamalarıyla birlikte kabul edilebilir ses kalitesi sağlamak için sadece 8 Kbps kullanılırken, telefon şebekelerinde aynı kaliteyi sağlamak için ise 64 Kbps gerekmektedir.
- VOIP, IP ağı üzerinden sadece ses alışverişinin değil, aynı zamanda faks alışverişinin ve hatta video konferans görüşmelerinin de internet trafiğine entegrasyonunu sağlar.
- VOIP teknolojisi günümüzde kullanılan telefon şebekeleriyle sağlanan ses hizmetinden çok daha düşük bir maliyete sahiptir.
- Farklı birimlerde farklı santraller kullanılmasına gerek kalmamaktadır. Çünkü merkezi anahtarlama mantığı ile çalışır.
- İşletmesi daha kolaydır. Faturalandırma, numara tesisi ve iptali gibi işlemler merkezi olarak yapılmaktadır.
- Birimler arasında aktarma hatları çekilmesine gerek yoktur. Çünkü, mevcut fiberoptik veri hatları içerisinden çok sayıda eş zamanlı bağlantıya olanak sağlar.
- Telefon desteklerse, bir telefona birden fazla hat ataması yapılabilir.
- IP telefonlarla, PSTN (Genel Anahtarlı Telefon Ağı) telefonlarla yapılamayan çok katılımcılı telefon görüşmesi (telekonferans) yapılabilir.
- Yazılım temelli olduğundan bilgisayar ve iletişim tenolojilerindeki gelişmelere kolayca adapte olabilecek yapıdadır.
VOIP Kullanmanın Dezavantajları
- Uzun vadede toplam maliyet, PSTN santrallerine göre daha düşük olmasına rağmen, telefon cihazlarının maliyeti yüksektir.
- IP telefonlar bilgisayarlar gibi narin cihazlardır. Dikkatli kullanılmazsa uzun ömürlü olmazlar.
- PSTN telefonlar (telsiz telefonlar hariç) herhangi bir elektrik kesintisinde çalışabilmektedir. Sadece merkez santrale bağımlıdırlar. Ancak elektrik veya internet bağlantısında bir problem yaşandığında VOIP teknolojisi kullanılamaz.
- Ses trafiği gerçek zamanlı akışa sahip olmalıdır. Bu nedenle internet trafiğinin yoğun olduğu zamanlarda IP telefonlarla sağlıklı iletişim sağlanamayabilir. VOIP uygulamalari için internet üzerinde belli bir bant genişliğini garanti etmek çok zordur.
- VOIP teknolojisiyle yapılan aramaların izini sürmek, coğrafik konumu belirlemek mümkün olmadığı için, izinin sürülmesi gereken acil çağrıların kaynağını belirlemek imkansızdır.
VOIP'nin Kullanım Alanları
Büyük ya da küçük ölçekli şirketler, şehirler arası ya da ülkeler arası haberleşme maliyetlerini düşürmek amacıyla VOIP teknolojisinden yararlanır. Üniversite gibi kurumlar kendi sınırları içerisinde ücretsiz konuşmak amacıyla bu teknolojiyi kullanabilir. Yürütülmekte olan çalışmalar sonrasında üniversitelerin VOIP teknolojisini kullanarak kendi aralarında ücretsiz haberleşmelerinin sağlanması beklenmektedir. Skype (görüntülü konuşma sağlayan bir yazılım) gibi programlar sayesinde ve PSTN telefonlara göre maliyetinin düşük olması sebebiyle kişisel voip kullanımı da çok yaygındır.
Voice Over Internet Protocol (VOIP), internet protokolü üzerinden ses iletimi anlamına gelmektedir. VOIP internet alt yapısını kullanarak telefon görüşmesi yapabilmeyi ve faks çekebilmeyi sağlayan, son yıllarda kullanımı hızla artan bir haberleşme teknolojisidir. Ses veya görüşmenin VOIP cihazları sayesinde sıkıştırılarak eş zamanlı olarak hedef noktaya kadar internet üzerinden veri olarak gönderilmesi, hedef noktada sıkıştırılmış (compress) olarak gelen sesin sağlıklı ve eş zamanlı olarak açılarak (decompress) görüşmenin yapılmasını sağlayan protokollerin bütünüdür. Ses iletişimine yeni bir boyut getiren VOIP teknolojisini kullanan IP telefonlar, farklı bir telefon santrali kullanılmasına gerek kalmadan mevcut internet ağını kullanan cihazlardır. IP telefonlar AVVID (Architecture for Voice, Video and Integrated Data) yani Ses, Video ve Entegre Veri Mimarisi’nin bir ürünüdür ve ses, video alışverişini sağlayan telefonlardır. Bu cihazlar getirdikleri yenilikler ile birlikte birçok avantaj sunmaktadır.
VOIP Kullanmanın Avantajları
- VOIP teknolojisi gelişmeden önce kullanılan ses ağlarındaki ses kalitesi, VOIP ile uluslararası mesefalerde veya uzak mesafelerde aynı şekliyle ile korunur.
- Veri ağı üzerinde çalışması nedeniyle, aynı kabloyla hem internet hem de IP telefonlar kullanılabilir.
- IP ağları, telefon şebekelerine kıyasla daha verimli bant genişliği sağlar. VOIP ile yeni ses kodlamalarıyla birlikte kabul edilebilir ses kalitesi sağlamak için sadece 8 Kbps kullanılırken, telefon şebekelerinde aynı kaliteyi sağlamak için ise 64 Kbps gerekmektedir.
- VOIP, IP ağı üzerinden sadece ses alışverişinin değil, aynı zamanda faks alışverişinin ve hatta video konferans görüşmelerinin de internet trafiğine entegrasyonunu sağlar.
- VOIP teknolojisi günümüzde kullanılan telefon şebekeleriyle sağlanan ses hizmetinden çok daha düşük bir maliyete sahiptir.
- Farklı birimlerde farklı santraller kullanılmasına gerek kalmamaktadır. Çünkü merkezi anahtarlama mantığı ile çalışır.
- İşletmesi daha kolaydır. Faturalandırma, numara tesisi ve iptali gibi işlemler merkezi olarak yapılmaktadır.
- Birimler arasında aktarma hatları çekilmesine gerek yoktur. Çünkü, mevcut fiberoptik veri hatları içerisinden çok sayıda eş zamanlı bağlantıya olanak sağlar.
- Telefon desteklerse, bir telefona birden fazla hat ataması yapılabilir.
- IP telefonlarla, PSTN (Genel Anahtarlı Telefon Ağı) telefonlarla yapılamayan çok katılımcılı telefon görüşmesi (telekonferans) yapılabilir.
- Yazılım temelli olduğundan bilgisayar ve iletişim tenolojilerindeki gelişmelere kolayca adapte olabilecek yapıdadır.
VOIP Kullanmanın Dezavantajları
- Uzun vadede toplam maliyet, PSTN santrallerine göre daha düşük olmasına rağmen, telefon cihazlarının maliyeti yüksektir.
- IP telefonlar bilgisayarlar gibi narin cihazlardır. Dikkatli kullanılmazsa uzun ömürlü olmazlar.
- PSTN telefonlar (telsiz telefonlar hariç) herhangi bir elektrik kesintisinde çalışabilmektedir. Sadece merkez santrale bağımlıdırlar. Ancak elektrik veya internet bağlantısında bir problem yaşandığında VOIP teknolojisi kullanılamaz.
- Ses trafiği gerçek zamanlı akışa sahip olmalıdır. Bu nedenle internet trafiğinin yoğun olduğu zamanlarda IP telefonlarla sağlıklı iletişim sağlanamayabilir. VOIP uygulamalari için internet üzerinde belli bir bant genişliğini garanti etmek çok zordur.
- VOIP teknolojisiyle yapılan aramaların izini sürmek, coğrafik konumu belirlemek mümkün olmadığı için, izinin sürülmesi gereken acil çağrıların kaynağını belirlemek imkansızdır.
VOIP'nin Kullanım Alanları
Büyük ya da küçük ölçekli şirketler, şehirler arası ya da ülkeler arası haberleşme maliyetlerini düşürmek amacıyla VOIP teknolojisinden yararlanır. Üniversite gibi kurumlar kendi sınırları içerisinde ücretsiz konuşmak amacıyla bu teknolojiyi kullanabilir. Yürütülmekte olan çalışmalar sonrasında üniversitelerin VOIP teknolojisini kullanarak kendi aralarında ücretsiz haberleşmelerinin sağlanması beklenmektedir. Skype (görüntülü konuşma sağlayan bir yazılım) gibi programlar sayesinde ve PSTN telefonlara göre maliyetinin düşük olması sebebiyle kişisel voip kullanımı da çok yaygındır.